7 kwietnia 2017 r. na łamach czasopisma „Science” opublikowano wyniki badań wskazujące na to, iż czynnikiem inicjującym celiakię może być wirus. Dotąd uznawano, że do ujawnienia się choroby trzewnej wymagane jest współwystępowanie 3 warunków:

• predyspozycji genetycznej (geny HLA-DQ2/DQ8)
• autoprzeciwciał (anty-tTG, anty-DPG, EMA)
• spożycia glutenu

Amerykańscy naukowcy odkryli, że pewien reowirus może uruchamiać w organizmie kaskadę reakcji immunologicznych prowadzącą do trwałej nietolerancji glutenu. Reowirus ten standardowo powoduje niegroźną, bezobjawową infekcję jelitową. Jednak u osób z predyspozycją genetyczną do celiakii pozostawia trwały ślad i prowokuje system immunologiczny do zintensyfikowanej odpowiedzi autoagresyjnej na gluten. Z tezą tą koreluje fakt, że chorzy na celiakię mają także podwyższony poziom przeciwciał przeciw reowirusom.

Na razie wyniki badań opierają się na obserwacjach myszy z genetycznym ryzykiem celiakii, które poddano oddziaływaniom dwóch szczepów reowirusa. Oba szczepy aktywowały odpowiedź układu odpornościowego, nie wywołując jawnej choroby. Przy czym jeden z badanych szczepów przyczynił się do powstania reakcji zapalnej i doprowadził do utraty tolerancji glutenu. Niezbędne jest zweryfikowanie tych obserwacji u ludzi. Niemniej jednak naukowcy są już przekonani, że szczepienie dzieci z genetycznym ryzykiem celiakii przeciw reowirusom może zapobiec ujawnieniu się u nich celiakii w przyszłości.

Opracowano na podstawie:
https://www.eurekalert.org/pub_releases/2017-04/uocm-siv033117.php