Czego szukasz?

Filtrowanie

Geny a trądzik

03 kwietnia, 2017
Dorota Musiał
Geny a tradzik

Trądzik to koszmar nie tylko nastolatków. Z przypadłością tą zmaga się wiele dojrzałych osób. Jak sobie pomóc, by mieć pod kontrolą nie tylko wypryski, ale i ich przyczynę? Odpowiedź znajdziecie w tym tekście.

Przyczyna powstawania trądziku jest złożona i wieloczynnikowa. Zasadnicze znaczenie mają zaburzenia hormonalne powodujące nadmierną pracę gruczołów łojowych, nieprawidłowe rogowacenie okołomieszkowe i stany zapalne wywoływane przez bakterię Propionibacterium acnes.

Czy istnieje coś takiego jak „gen trądziku”?

Obserwacje bliźniąt potwierdzają dziedziczne tło choroby: za nasilenie zmian skórnych tylko w 19% odpowiadają czynniki środowiskowe, a w aż 81% – uwarunkowania genetyczne. Pod kontrolą genów jest przede wszystkim wydzielanie sebum, a aspekty środowiskowe modyfikują głównie rozwój objawów klinicznych. Czy istnieje coś takiego jak „gen trądziku”? Ze względu na wielowymiarowy charakter choroby w jej rozwój zaangażowanych może być kilka genów (i występujących w nich mutacji). Dodatkowo trzeba uwzględnić wpływ zaburzeń liczby chromosomów – np. u chłopców i mężczyzn posiadających dodatkowy chromosom Y występowanie trądziku jest zdecydowanie częstsze.

Rola witamin w schorzeniach skórnych

Co oprócz antybiotyków, sterydów i kuracji hormonalnej sprawdza się w terapii trądziku? Najnowsze dane literaturowe dowodzą, że właściwy dobór witamin jest skuteczny nawet w 90% przypadków. Witaminy A, C i B6 (w diecie, suplementacji, a także w kosmetykach) znacząco wpływają na kondycję naszej skóry. Jednak, by mogły w pełni spełniać swoje dobroczynne funkcje, muszą być prawidłowo wchłaniane i przyswajane przez organizm. Analiza genów BMCO1, SLC23A1 i NBPF3 pozwala dowiedzieć się więcej o przebiegu ich przemiany i wchłaniania w naszym organizmie.

Gen BMCO1 SLC23A1 NBPF3
Witamina A C B6
Obszar wpływu fotostarzenie się skóry

zdolność do syntezy kolagenu

podatność na trądzik

przemiana beta-karotenu do retinolu

odpowiednia kondycja i regeneracja skóry

praca gruczołów łojowych

ochrona przed wolnymi rodnikami i fotostarzeniem

zdolność do syntezy i stabilności kolagenu

podatność na trądzik

kondycja zębów i dziąseł

ochrona przed wolnymi rodnikami i fotostarzeniem

zdolność do syntezy i stabilności kolagenu

skłonność do trądziku

podatność na łojotokowe zapalenie skóry

kondycja włosów

Witamina A

W genie BMCO1 mogą występować jedna lub dwie mutacje (zmiany w sekwencji DNA tego genu) upośledzające jego funkcje. U osób z takim obciążeniem genetycznym wydajność przemiany beta-karotenu do witaminy A jest znacząco obniżona, przez co są one narażone na jej niedobory.

Możliwe konsekwencje zaburzeń przemiany i wchłaniania witaminy A:

  • stymulacja fotostarzenia się skóry przy jej ekspozycji na słońce: zintensyfikowane pojawianie się zmarszczek, chropowatość skóry, zażółcenie, plamy i przebarwienia
  • obniżona synteza kolagenu i jego przyśpieszona degradacja, tj. osłabienie elastyczności skóry i wcześniejsze pojawianie się zmarszczek
  • pogorszenie kondycji skóry, jej grubości i wytrzymałości na urazy, zdolności do gojenia się ran
  • zwiększona podatność na trądzik oraz słabsza odpowiedź na leczenie zmian chorobowych

Działania prewencyjne:

  • spersonalizowana dieta uzupełniająca niedobory w postaci np. aktywnej formy witaminy A z bogatej w nią żywności bądź z suplementów
  • dostarczanie witaminy A w kosmetykach i codziennej pielęgnacji
  • izotretionina (forma witaminy A) w terapii trądziku (normalizuje pracę gruczołów łojowych, ograniczając wydzielanie sebum nawet do 30%, łagodzi stany zapalne w przebiegu trądziku, zapobiega powstawaniu blizn potrądzikowych, oddziałuje na odnowę komórek skóry i ogranicza rozwój bakterii Propionibacterium acnes)

Witamina C

Mutacja genu SLC23A1, odpowiedzialnego za transport i przyswajanie witaminy C, prowadzi do jej nieprawidłowej dystrybucji w organizmie.

Możliwe konsekwencje zaburzeń przemiany i wchłaniania witaminy C:

  • obniżona ochrona przed wolnymi rodnikami, skutkująca przyśpieszeniem starzenia się skóry
  • zaburzona synteza kolagenu i L-karnityny, istotnych dla utrzymania jędrności i integralności naczyń krwionośnych i skóry
  • przyśpieszone starzenie się skóry: pojawianie się zmarszczek i ich szybsze pogłębianie się
  • nasilenie objawów trądziku
  • wzrost aktywności próchnicy, podwyższone ryzyko stanów zapalnych dziąseł i paradontozy

Działania prewencyjne:

  • dieta wzbogacona w produkty naturalnie zawierające witaminę C w dużych ilościach
  • dodatkowa suplementacja
  • stosowanie kosmetyków zawierających w składzie witaminę C lub jej bardziej stabilne pochodne
  • sól sodowa fosforanu askorbylu (SAP; pochodna witaminy C) w leczeniu trądziku

Witamina B6

Niekorzystna zmiana w genie NBPF3 prowadzi do obniżenia poziomu witaminy B6 w organizmie.

Możliwe konsekwencje zaburzeń przemiany i wchłaniania witaminy B6:

  • pogorszenie kondycji włosów i ich wypadanie
  • podwyższona skłonność do łojotokowego zapalenia skóry
  • zwiększone ryzyko rozwoju trądziku
  • zaburzenie syntezy kolagenu i elastyny
  • utrata spójności skóry i przyśpieszenie starzenia

Działania prewencyjne:

  • urozmaicenie diety w produkty bogate w witaminę B6 i poprawiające jej wchłanianie
  • stosowanie szamponów zawierających w swoim składzie witaminę B6
  • umiarkowana ekspozycja na słońce
  • zindywidualizowany program żywieniowy ustalony w porozumieniu ze specjalistą (nadmierna suplementacja witaminy B6 może przyczynić się do nasilenia zmian trądzikowych)

Podsumowanie

Dynamiczny rozwój wiedzy o uwarunkowaniach genetycznych i zwiększenie dostępności tego typu badań umożliwiają nam świadome dbanie o zdrowie i urodę, a także skuteczniejsze leczenie schorzeń skórnych, takich jak dokuczliwy trądzik.

Piśmiennictwo

  1. Leung W.C. et al. Two common single nucleotide polymorphisms in the gene encoding – carotene 15,15-monoxygenase alter-carotene metabolism in female volunteers. FASEB J. 2009; 23: 1041–1053.
  2. Lietz G., Lange J., Rimbach G. Molecular and dietary regulation of beta, beta-carotene 15,15’-monooxygenase 1 (BCMO1). Arch. Biochem. Biophys. 2010; 502: 8–16.
  3. Kurokawa I. et al. New developments in our understanding of acne pathogenesis and treatment. Experimental Dermatology 2009; 18: 821–832.
  4. Timpson N.J. et al. Genetic variation at the SLC23A1 locus is associated with circulating levels of L-ascorbic acid (Vitamin C). Evidence from 5 independent studies with over 15000 participants. Am. J. Clin. Nutr. 2010; 92 (2): 375–382.
  5. Duell E.J. et al. Vitamin C transporter gene (SLC23A1 and SLC23A2) polymorphisms, plasma vitamin C levels, and gastric cancer risk in the EPIC cohort. Genes Nutr. 2013; 8: 549–560.
  6. Tanaka T. et al. Genome-wide Association Study of Vitamin B6, Vitamin B12, Folate, and Homocysteine Blood Concentrations. The American Journal of Human Genetics 2009; 84: 477–482.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Katalog produktów