Szczepienia przeciw COVID-19 rozpoczęły się w Polsce, podobnie jak w innych krajach Unii Europejskiej, pod koniec grudnia 2020 roku. Początkowy plan zakładający sprawne i szybkie przeprowadzenie szczepień w poszczególnych grupach zawodowych i wiekowych uległ już kilkukrotnie modyfikacjom. Zgodnie z oficjalnymi informacjami podawanymi przez Ministerstwo Zdrowia na przebieg Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 mają wpływ przede wszystkim problemy z dostępnością szczepionek i ograniczenia w ich dystrybucji. W tej sytuacji racjonalne zaplanowanie działań, które mają zagwarantować skuteczne i bezpieczne szczepienia wśród obywateli Polski, stało się poważnym wyzwaniem.
Czy badania w kierunku przeciwciał anty-SARS-CoV-2 będą pomocne w trakcie kwalifikacji do szczepienia?
Pomimo braku oficjalnych rekomendacji dotyczących konieczności badania poziomu specyficznych przeciwciał przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 przed podjęciem decyzji o szczepieniu, Rada Medyczna przy Głównym Doradcy Premiera ds. COVID-19 rozważa ich zasadność. Takie podejście umożliwi w pierwszej kolejności zaszczepienie osób najbardziej narażonych na zakażenie SARS-CoV-2. Jak wyjaśnia prof. Andrzej Horban: „Te osoby, które mają przeciwciała, mogłyby być szczepione później, a te bez nich – wcześniej (…). Jeżeli np. decydujemy się na szczepienie nauczycieli, to nauczyciel przed szczepieniem powinien być przetestowany, jeżeli ma przeciwciała, to trzeba mu powiedzieć: bardzo panu/pani dziękujemy, zapraszamy za 3 miesiące”.
Jakie testy serologiczne powinny być wykonywane podczas podejmowania decyzji o kolejności osób zakwalifikowanych do szczepienia?
U osób, które przeszły zakażenie SARS-CoV-2 (objawowo lub bezobjawowo), syntezowane są w pierwszej kolejności specyficzne przeciwciała klasy IgA i IgM, które są następnie zastępowane przez przeciwciała w klasie IgG. Co prawda, nie jest jeszcze pewne, jak długo przeciwciała anty-SARS-CoV-2 (IgG) będą utrzymywać się w organizmie, ale naukowcy z Instytutu Immunologii w La Jolla w Kalifornii dowiedli, że osiem miesięcy po przejściu COVID-19 zdecydowana większość ozdrowieńców wciąż ma w swoim organizmie wystarczający poziom przeciwciał, by odeprzeć kolejny atak SARS-CoV-2. Ponadto udowodniono, że to przeciwciała skierowane przeciwko białku S wirusa SARS-CoV-2 mają właściwości neutralizujące, a więc odgrywają najważniejszą rolę w walce z COVID-19. Białko S złożone jest z dwóch podjednostek: S1 oraz S2. Z uwagi na najniższy stopień homologii podjednostki S1 z analogicznymi regionami innych patogennych dla człowieka koronawirusów, wiarygodne testy serologiczne stosowane w celu oceny potencjalnej odporności na SARS-CoV-2 są oparte o ten właśnie antygen.
Podsumowanie
Plan powszechnych badań w kierunku przeciwciał anty-SARS-CoV-2 na etapie kwalifikacji do szczepienia przeciw COVID-19 nie jest jeszcze przesądzony, ale przemawia za nim szereg racjonalnych argumentów. Ważne, by do badań stosować wiarygodne i precyzyjne testy serologiczne (np. Anty-SARS-CoV-2 ELISA (IgG) lub Anty-SARS-CoV-2 QuantiVac ELISA (IgG)), które można wykonać w certyfikowanych laboratoriach medycznych.
Piśmiennictwo
Barbara Pawłowska
Zastępca Kierownika Działu Informacji Naukowej, Kierownik ds. Szkoleń On-line
Dodaj komentarz