Od kilku lat możemy obserwować niepokojący trend powrotu do Europy wielu chorób zakaźnych, o których powoli zapominaliśmy. Dotyczy to również odry, wirusowej choroby zakaźnej, która bardzo łatwo rozprzestrzenia się wśród nieuodpornionych osób w każdym wieku. Zakażenie szerzy się drogą kropelkową oraz poprzez bezpośredni kontakt z wydzieliną z jamy nosowo-gardłowej chorej osoby. Najczęściej objawy występują po 10–12 dniach od zakażenia, a na 2–4 dni przed pojawieniem się charakterystycznej wysypki występują mało specyficzne objawy grypopodobne. W przypadku ok. 30% zachorowań odra przebiega z powikłaniami, dotyczy to w szczególności dzieci do 5. roku życia i dorosłych w wieku powyżej 20 lat. Do najczęstszych powikłań możemy zaliczyć: zapalenie ucha środkowego, biegunkę, zapalenie płuc, ostre zapalenie mózgu oraz zaburzenia wzroku. Zachorowanie na odrę jest szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci (poniżej 5. roku życia) oraz osób z zaburzeniami odporności.

Zwiększona zachorowalność na odrę

Zgodnie z danymi epidemiologicznymi Europejskiego Centrum Prewencji i Kontroli Chorób (ECDC) w roku 2017 liczba zachorowań na odrę w Europie była 3-krotnie wyższa w porównaniu do poprzedniego roku. 2 listopada 2018 roku Główny Inspektor Sanitarny w przedstawionym Komunikacie wskazał, że na terenie Polski, w okresie od 1 stycznia do 15 października 2018 roku, zarejestrowano 128 przypadków zachorowań na odrę. W analogicznym okresie roku 2017 zgłoszono ich 58.

Obecna sytuacja epidemiologiczna odry może wynikać z niedostatecznego wskaźnika wyszczepialności przeciwko odrze, jak również z zawlekania choroby z zagranicy. Najnowsze dane Ministerstwa Zdrowia oraz Centrum Zdrowia Publicznego na Ukrainie podają, że do 6 października 2018 roku na Ukrainie na odrę zachorowało 32 489 osób (13 013 dorosłych i 19 476 dzieci), z powodu powikłań zmarło 14 osób (10 dzieci i 4 osoby dorosłe). Na obecne trendy w epidemiologii odry nie wpływa również korzystnie rosnąca popularność ruchów antyszczepionkowych.

Przypadek odry w Kielcach

W czerwcu tego roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Kielcach wpłynęło zawiadomienie o podejrzeniu zachorowania na odrę u pielęgniarki zatrudnionej na SOR w szpitalu w Kielcach.

Powrót odry do Europy stał się faktem. Z uwagi na obecną sytuację epidemiologiczną odry w krajach europejskich oraz niewystarczający poziom wyszczepialności populacji istnieje wysokie ryzyko ciągłej transmisji choroby.

Piśmiennictwo

1. https://ecdc.europa.eu/en/publications-data/annual-measles-and-rubella-monitoring-report-2017
2. http://szczepienia.pzh.gov.pl/od-poczatku-2018-roku-na-ukrainie-32-489-osob-zachorowalo-na-odre/
3. http://szczepienia.pzh.gov.pl/komunikat-glownego-inspektora-sanitarnego-w-sprawie-przypadkow-odry-na-swiecie-i-w-kraju/