wyszukaj najbliższe labotatorium
Wątroba
Wątroba jest jednym z najważniejszych i największych narządów w organizmie człowieka. Położona jest w prawym podżebrzu. Pełni wiele niezbędnych funkcji:
- Reguluje metabolizm, czyli podstawowe przemiany biochemiczne organizmu. Tworzy zapasy
energetyczne i uwalnia je. - Odtruwa organizm, czyli neutralizuje toksyny np. alkohol, inne używki oraz metabolizuje
niektóre leki. - Magazynuje niektóre witaminy np. witaminę A, D, E, K oraz żelazo.
- Wytwarza żółć, która pozwala na właściwe wchłanianie tłuszczu z przewodu pokarmowego.
- Wytwarza białka budujące tkanki organizmu, biorące udział w krzepnięciu krwi oraz ważne
dla życia enzymy.
Choroby wątroby
Schorzenia wątroby są bardzo powszechne, jednak większość osób nie jest świadoma choroby, nawet przy długotrwałym i rozległym uszkodzeniu, ponieważ wątroba jest dużym narządem i jej funkcja jest zachowana mimo zaawansowanej choroby. Szczególnie niebezpieczne dla zdrowia są uszkodzenia spowodowane przez toksyny (np. alkohol, leki), wirusy (np. zapalenia wątroby typu A, B, C i inne), a nawet pasożyty. Poważnym problemem są również autoagresyjne schorzenia wątroby, ponieważ nie dają wyraźnych dolegliwości i dlatego często są rozpoznawane zbyt późno.
Choroby autoimmunologiczne
Układ odpornościowy (inaczej immunologiczny) pełni funkcję parasola ochronnego, broniącego nas przed wszelkimi czynnikami, które nam zagrażają. W przebiegu chorób autoagresyjnych organizm, produkując AUTOPRZECIWCIAŁA, buntuje się przeciwko swoim własnym narządom i tkankom, uznając je za obce, np. atakuje komórki wątroby i dróg żółciowych. Prowadzi to do trwającego całe lata procesu zapalnego w wątrobie, czego skutkiem może być nawet nieodwracalna marskość wątroby.
Autoimmunologiczne choroby wątroby
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby (AIH)
Przewlekły proces zapalny o nieznanym podłożu, prowadzący do marskości wątroby. Często przebiega bez charakterystycznych dolegliwości. Badania laboratoryjne wykazują: podwyższenie aktywności enzymów wątrobowych (AlAT, AspAT) oraz obecność AUTOPRZECIWCIAŁ.
Pierwotna marskość żółciowa wątroby (PBC)
Przewlekłe schorzenie wątroby niszczące bardzo drobne, wewnątrzwątrobowe przewody żółciowe, czego efektem jest żółtaczka. Główne objawy: świąd skóry, podwyższenie poziomu cholesterolu, bilirubiny, enzymów wątrobowych (GGTP, FA), obecne są AUTOPRZECIWCIAŁA.
Pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC)
Przewlekła choroba prowadząca do uszkodzenia dużych dróg żółciowych. Objawy: żółtaczka, podwyższenie poziomu bilirubiny, enzymów wątrobowych (GGTP, FA), często obecne są AUTOPRZECIWCIAŁA.
Objawy
- osłabienie, znużenie, bóle głowy
- brak apetytu, ubytek masy ciała
- powiększenie wątroby i śledziony
- bóle brzucha lub ucisk w prawym podżebrzu
- upośledzenie trawienia, biegunki lub zaparcia
- nietolerancja niektórych pokarmów
- wymioty, gorycz w ustach
- żółtaczka, ziemista cera
- świąd skóry, rumień na skórze dłoni
- przebarwienia skóry
- bóle kości i stawów
- obniżenie odporności
- krwawienie z nosa
- zaburzenia miesiączki, bezpłodność
W zaawansowanym stadium choroby występują objawy marskości wątroby:
- obrzęki nóg
- wodobrzusze (powiększenie obwodu brzucha)
- krwawienia z przewodu pokarmowego (krwawe wymioty, czarne stolce)
- zaburzenia krzepliwości krwi
- objawy związane z niedoborem witamin
- zmiany zachowania
- zaburzenia świadomości (śpiączka wątrobowa)
- w końcowym stadium dochodzi do niewydolności wątroby i konieczności wykonania
przeszczepu narządu.
Diagnostyka
W przypadku podejrzenia choroby wątroby, poza badaniami podstawowymi (enzymy wątrobowe: AlAT, AspAT, GGTP, FA, morfologia, bilirubina, OB, badanie w kierunku zakażeń wirusowych) należy przeprowadzić badanie na obecność AUTOPRZECIWCIAŁ.
Rekomendowane badania
W autoimmunologicznych chorobach wątroby występuje wiele różnych autoprzeciwciał. Można je wykryć we krwi pacjenta za pomocą odpowiednich badań laboratoryjnych. Jedno, wieloparametrowe badanie pozwala wykryć u danego pacjenta cały szereg AUTOPRZECIWCIAŁ.
1. Podstawowy profil wątrobowy
LIVER BASIC PROFILE
Podstawowe badanie wykrywające autoprzeciwciała najczęściej występujące w autoagresyjnych chorobach wątroby, czyli: ASMA, ANA, AMA, LKM-1.
2. Rozszerzony profil wątrobowy
LIVER EUROLINE
Badanie wykrywające istotne, rzadko występujące autoprzeciwciała: AMA-M2, AMA-3E, Sp100, PML, gp210, LC-1, LKM-1, SLA/LP, Ro-52.
Słowniczek autoprzeciwciał
ANA (Anti-nuclear antibodies) przeciwciała przeciwjądrowe
ASMA (Anti-smooth muscles antibodies) przeciwciała przeciw mięśniom gładkim
Anty - LKM 1 (liver kidney microsomes) przeciwciała przeciwmikrosomalne
Anty - SLA/LP (soluble liver antigen) przeciwciała przeciw rozpuszczalnym antygenom wątroby
Anty - LC 1 (liver cytosolic antigen 1) przeciwciała przeciw cytozolowi komórek wątroby
AMA - M2, 3E (Anti-mitochondrial antibodies) przeciwciała przeciw mitochondriom
Sp 100, PML, gp 210, Ro-52 inne istotne autoprzeciwciała
Wysoki poziom (miano, stężenie), co najmniej jednego z wymienionych AUTOPRZECIWCIAŁ przemawia za rozpoznaniem autoimmunologicznej choroby wątroby.